ارزش و ثواب آیة الكرسى
آیة الکرسی یکی از بزرگترین و با فضیلت ترین آیات قرآن کریم است. در روایات، برای تلاوت آیة الكرسى، فضایل و برکات بسیار و نتایج مادی و معنوی فراوانی برشمرده شده است. برخی آیات نام خاصی دارند که آن نام، از متن آیه گرفته شده است. مانند کرسی که در آیه ذیل قرار دارد و این آیه، آیةالکرسی نامگذاری شده است. در این مطلب برخی از خواص و نتایج تلاوت این آیه را از این روایات ذکر مینماییم.
«اللهُ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لاَ تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلاَ نَوْمٌ لَّهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الأَرْضِ مَن ذَاالَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ مَا خَلْفَهُمْ وَلاَ یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِّنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاء وَسِعَ كُرْسِیُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَلاَ یَؤُودُهُ حِفْظُهُمَا وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ.»(بقره/255)
خداست كه معبودى جز او نیست زنده و برپا دارنده است. نه خوابى سبك او را فرو مىگیرد و نه خوابى سنگین. آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آنِ اوست. كیست آن كس كه جز به اذن او در پیشگاهش شفاعت كند؟ آنچه در پیش روى آنان و آنچه در پشت سرشان است مىداند. و به چیزى از علم او، جز به آنچه بخواهد، احاطه نمىیابند. كرسىِ او آسمانها و زمین را در برگرفته، و نگهدارى آنها بر او دشوار نیست، و اوست والاىِ بزرگ
نورانیت در قبر
امام صادق(علیهالسلام) فرمودند: وقتی مؤمنی، ثواب قرائت آیة الكرسى را به اهل قبور هدیه کند، خداوند برای هر حرفى از این آیه، فرشتهای قرار میدهد كه خداوند را براى قاری آن، تا روز قیامت تسبیح كند. و به وى پاداش شصت پیامبر را دهد و خدا در هر قبرى از شرق تا غرب، چهل شمع از نور قرار میدهد و قبرهاى آنها را وسعت دهد. (1)
نتیجه قرائت آیة الكرسى
از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) روایت شده است كه فرمودند: هر كس آیة الكرسى را بعد از هر نماز واجب بخواند، چیزى مانع از ورودش به بهشت نخواهد شد، مگر مرگ. (کنایه از این که وقتی مرگش برسد به بهشت میرود. البته باید به این نکته توجه کرد که صرف تلاوت این آیه ملاک نیست بلکه در مورد کسی است که مراقب اعمالش است.) و کسی بر قرائت آن، مواظبت نمىكند، مگر آن كس كه صدیق و راستگو باشد.(2)
از امیرالمؤ منین على(علیهالسلام) روایت شده است كه پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) هر گاه غم و اندوهى برایش ایجاد میشد، بعد از خواندن آیة الكرسى این دعا را مىخواند و مىفرمود: مسلمانى نیست كه این دعا را سه بار بخواند، مگر آن كه درخواست خود را به دست آورد.
یا حَىُّ یا قَیِوم، یا حَیّا لایَموت، یا حَىَّ لا اِلهَ اِلا انت كاشِفَ الهَمّ، مُجیبَ دَعوة المُضطَرین، اَسالُكَ بِانَّ لكَ الحَمد لا اِله اِلا انت، المَنّان، بَدیع السموات والارض، ذوالجلال و الاكرام، رَحمان الدنیا والاخرة و رَحیمها ربِّ ارحَمنى رَحمَةً تُغنینى بِها عَن رَحمةٍِ مِن سِواكَ یا ارحمَ الراحمین
اثر تلاوت آیة الکرسی هنگام خواب
رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود: هر كس آیة الکرسی را در هنگام خواب قرائت کند، خدا او را و خانهاش و خانه همسایگانش را، ایمن خواهد کرد.(3)
باعث قبولى نماز میشود
از پیغمبر گرامى(صلی الله علیه و آله) روایت شده است كه فرمودند: هر كس آیة الكرسى را بعد از هر نماز واجب بخواند، نمازش مورد قبول قرار مىگیرد و در امان خدا خواهد بود. (4)
ثواب آیة الكرسى بعد از وضو
از امام باقر(علیهالسلام) روایت شده كه فرمودند: هر كس بعد از وضو گرفتن یك بار آیة الكرسى بخواند، خدا ثواب چهل سال عبادت را به او عطا كند و مقامش، چهل درجه بالا میرود. (5)
جهت رفع حاجت
از امیرمؤمنان على(علیهالسلام) روایت شده است كه فرمودند: هر گاه یكى از شما حاجتى داشت، صبح پنجشنبه در طلب آن برود، زیرا رسول اكرم(صلی الله علیه و آله) در دعا گفت: خدایا، در بیرون رفتن امتم در بامداد پنجشنبه بركت قرار ده و چون از منزل برون رفت، آیات سوره آل عمران و آیة الكرسى و سوره قدر را بخواند.(6)
قرائت آیة الكرسى بعد از هر نماز
از پیغمبر اكرم(صلی الله علیه و آله) روایت شده است كه فرمودند: هر كس آیة الكرسى را بعد از هر نماز بخواند، هفت آسمان شكافته گردد و به هم نیاید تا خدا به سوى خوانندهاش نظر رحمت افكند و پس از آن فرشتهاى را برانگیزد كه از آن هنگام تا فرداى آن روز، كارهاى خوبش را بنویسد و كارهاى بدش را محو نماید.(7)
دفع آفت از مال و جان
امام زین العابدین(علیهالسلام) نقل مىنماید كه رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمودند: كسى كه چهار آیه اول سوره بقره، آیة الكرسى، و دو آیه بعد از آن و سه آیه آخر این سوره را قرائت نماید، خودش و مالش دچار هیچگونه آفتى نخواهد شد، شیطان به او نزدیك نشده و قرآن را فراموش نخواهد كرد. (8)
حفاظت از گزندها
امام کاظم(علیهالسلام) فرمود: هر كس آیة الكرسى را بعد از هر نماز واجب بخواند، به او هیچ گزند و ضرری نرسد.(9)
كفاره گناهان
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: هر كس بعد از نماز جمعه، وقتى كه سلام مىدهد، حمد را یك بار، سوره توحید را هفت بار، سوره فلق هفت بار، سوره ناس را هفت بار و آیة الكرسى، آیه سخره؛ ان ربكم الله الذى خلق السموات (10) و آیه ما قبل آخر سوره توبه؛ لقد جاءكم رسول من انفسكم را بخواند، كفاره گناهان او از آن جمعه تا جمعه دیگر خواهد بود.(11)
ارزش آیة الكرسى در نماز مستحبى
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: كسى كه در هر ركعت از نماز مستحبى خود، سوره توحید، قدر و آیة الكرسى را بخواند، خداوند عمل او را بهترین اعمال خواهد دانست، مگر كسى كه مانند او و بیش از او این عمل را انجام دهد.(12)
ذكر رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در بستر خواب
از محمد بن مروان روایت شده است كه امام صادق(علیهالسلام) فرمود: آیا به شما گزارش ندهم آنچه را كه شیوه رسول گرامى خدا(صلی الله علیه و آله) بود كه هرگاه ایشان به بستر خواب میرفت، چه مىفرمودند؟ گفتم: چرا. فرمود: آیة الكرسى را مىخواند و مىگفت: آمنت بالله و كفرت بالطاغوت؛ بار خدایا! مرا در خواب و بیدارىام حفظ فرما.(13)
آیة الکرسی، مانع بیمارى
امام رضا(علیهالسلام) فرمود: كسى كه به هنگام خواب آیة الكرسى بخواند، ان شاءالله از فلج شدن ترسى نخواهد داشت. و هر كس آن را پس از هر نمازى بخواند، هیچ گزنده زهردارى به او آسیب نخواهد رساند.(14)
دورى از بلاها و گناهان
به روایت دیگر، هر كس آیة الكرسى را بعد از هر نماز واجب بخواند، نمازش قبول گردد و در امان خدا باشد و خدا او را از بلاها و گناهان نگاه دارد.(15)
آیة الكرسى در تنهایى
از معصوم رسیده است که فرمود: هر كس تنها در خانهاى شب را به سر برد، باید آیة الكرسى را بخواند و باید بگوید: بارخدایا! هراسم را آرام كن و ترسم را بیاساى و در تنهایى كمكم كن .(16)
آغاز سفر با آیة الكرسى
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: سفر را با دادن صدقه و یا با خواندن آیة الكرسى آغاز كن .(17)
هنگام عزیمت به سفر
از موسى کاظم(علیهالسلام) روایت شده است: اگر فردى عازم سفر است، بر در خانهاش رو به مسیرى كه مىرود، بایستد و سوره حمد و آیة الكرسى را به سمت مقابل، چپ و راست بخواند.(18)
دعاى بعد از آیة الكرسى
از امام صادق(علیهالسلام) نقل است كه فرمودند: هر كس در سفر، آیة الكرسى را در هر شب بخواند، خود و همراهانش سالم بمانند و سپس بگوید:
اللهم اجعل مسیرى عبرا و صمتى تفكرا و كلامى ذكرا؛ خداوندا! سیر مرا وسیله عبرت، و سكوتم را وسیله تفكر، و سخنم را ذكر قرار ده. (19)
ذكرى براى رفع همّ و غم
از امیرالمؤ منین على(علیهالسلام) روایت شده است كه پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) هر گاه غم و اندوهى برایش ایجاد میشد، بعد از خواندن آیة الكرسى این دعا را مىخواند و مىفرمود: مسلمانى نیست كه این دعا را سه بار بخواند، مگر آن كه درخواست خود را به دست آورد.
یا حَىُّ یا قَیِوم، یا حَیّا لایَموت، یا حَىَّ لا اِلهَ اِلا انت كاشِفَ الهَمّ، مُجیبَ دَعوة المُضطَرین، اَسالُكَ بِانَّ لكَ الحَمد لا اِله اِلا انت، المَنّان، بَدیع السموات والارض، ذوالجلال و الاكرام، رَحمان الدنیا والاخرة و رَحیمها ربِّ ارحَمنى رَحمَةً تُغنینى بِها عَن رَحمةٍِ مِن سِواكَ یا ارحمَ الراحمین.(20)
پینوشتها:
1- اجساد جاویدان، ص 124.
2- مستدرك الوسائل، ج 1، ص 343.
3- همان .
4- مصابیح الدجى، ص 1029.
5- لئالى الاخبار، ج 1، ص 208.
6- قول ثابت، ص 41.
7- لئالى الاخبار، ج 3، ص 357.
8- ثواب الاعمال، ص 223.
9- مصابیح الدجى، ص 1011.
10- سوره اعراف، آیه 54.
11- ثواب الاعمال، ص 83.
12- ثواب الاعمال، ص 73.
13- اصول كافى، ج 6، ص 207.
14- ثواب الاعمال، ص 223.
15- مصابیح الدّجى، ص 1012.
16- اصول كافى، ج 6، ص 311 .
17- فروع كافى، ج 4، ص 283 .
18- مكارم الاخلاق، ص 245 .
19- مكارم الاخلاق، ص 254 .
20- طرائف الحكم، ج 2، ص 21 .
گروه دین و اندیشه سایت تبیان
مهری هدهدی